Ślub za granicą

W czasach otwartego rynku europejskiego Polacy coraz częściej decydują się na pracę i życie w innym kraju. Przebywający za granicą obywatele polscy nie muszą wracać do kraju, aby zawrzeć związek małżeński. Wszystkie formalności można załatwić w konsulacie. Konsul jako urzędnik przyjmuje od pary oświadczenie, że wstąpiła ona w związek małżeński.

Ślub za granicą – w konsulacie lub ambasadzie

Do ślubu w konsulacie można przystąpić tylko, gdy oboje przyszłych małżonków posiada obywatelstwo polskie. Świadkowie nie muszą być Polakami – powinni jednak znać język polski w stopniu umożliwiającym zrozumienie przysięgi ślubnej (jeśli jednak nie mówią po polsku, nie obejdzie się bez obecności tłumacza przysięgłego).

Odnotowuje również jakie będą od tego momentu nosić nazwisko oraz jak będą się nazywać ich wspólne dzieci. Małżonkowie mogą w oświadczeniu określić nazwisko jednego ze współmałżonków lub też każde z nich może pozostać przy swoim. Istnieje również możliwość połączenia obu nazwisk, przy czym należy pamiętać, że nazwiska nie powinny zawierać więcej niż dwa człony. Dziecko z urzędu nosi nazwisko obojga rodziców, ale można złożyć oświadczenie, że będzie nosiło nazwisko matki lub ojca.

Wola zawarcia związku małżeńskiego przed konsulem winna być wyrażona przynajmniej na 30 dni przed przewidzianym terminem ceremonii przez złożenie stosownych zapewnień.

Do przeprowadzenia ślubu za granicami Polski potrzebne będą następujące dokumenty:

• ważny paszport lub dowody osobiste
• odpis aktu urodzenia
• zaświadczenie o braku prawnych przeciwwskazań do zawarcia małżeństwa, zawierające imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania, obywatelstwo, stan cywilny
• dowód ustania, unieważnienia lub nieistnienia małżeństwa, jeżeli pozostawała poprzednio w związku małżeńskim (odpis skrócony aktu zgonu, odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o jego rozwiązaniu/unieważnieniu lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie)

Inne dokumenty, które mogą być potrzebne aby zawrzeć związek małżeński za granicą:

• pisemne zapewnienie, że nie wie o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa (zapewnienie małżeńskie) – wypełniane na miejscu w obecności Konsula (Islandia, Anglia)
• listę imienną gości, których łączna liczba nie może przekroczyć 6 osób – wymóg podyktowany względami bezpieczeństwa (Irlandia)

Jak widać, w poszczególnych krajach przepisy różnią się – warto sprawdzić wszystkie potrzebne formalności wcześniej. Należy również uiścić stosowne opłaty, które mogą się różnić w zależności od miejsca zawarcia ślubu.

Ślub konsularny możemy wziąć niemalże w każdym kraju na świecie – zapytanie do ambasady należy wcześniej wysłać pocztą elektroniczną, a po otrzymaniu potwierdzenia przesłać pocztą kurierską odpowiednie dokumenty.

Ślub cywilny przed zagranicznym urzędnikiem stanu cywilnego

Oprócz konsulatu czy ambasady ślub za granicą można wziąć także w urzędzie stanu cywilnego. Każdy kraj, a nawet region ma inne wymagania dotyczące zawarcia związku małżeńskiego, dlatego trzeba zawczasu zorientować się, jakie dokumenty przygotować i o ile wcześniej należy przyjechać na miejsce.

Na pewno trzeba mieć ze sobą:

• pełne akty urodzenia
• zaświadczenie o braku prawnych przeciwwskazań do zawarcia małżeństwa, zawierające imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania, obywatelstwo, stan cywilny
• dowód ustania, unieważnienia lub nieistnienia małżeństwa, jeżeli pozostawała poprzednio w związku małżeńskim (odpis skrócony aktu zgonu, odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o jego rozwiązaniu/unieważnieniu lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie)
• tłumaczenia przysięgłe dokumentów
• ważne paszporty

Należy pamiętać, że dokumenty są ważne jedynie trzy miesiące.

Na rynku istnieje sporo firm zajmujących się organizacją ślubów za granicą. Takie firmy zapewniają pomoc konsultanta ślubnego w zakresie organizacji ślubu (cywilnego, ale też kościelnego) oraz pomoc w przygotowaniu wszystkich dokumentów, wiz itp. Jeśli prawo danego kraju na to pozwala, ceremonia nie musi odbywać się w urzędzie, ale w plenerze.

Prawo mówi, że „jeśli małżeństwo zostało zawarte w innym kraju zgodnie z prawem tamtego kraju, to jest ważne”. Jest to zgodne z artykułem 15 prawa międzynarodowego. Takie małżeństwo trzeba jednak zarejestrować w Polsce (w Urzędzie Stanu Cywilnego). Do tego potrzebne nam będą:

• oryginał dokumentu
• tłumaczenie tłumacza przysięgłego
• odpis aktu urodzenia, jeśli dokument nie zawierał wszystkich danych, a tylko datę i miejsce ślubu

Zanim jednak sąd wyda stosowne pozwolenie, ustala czy dana osoba może według prawa swojego kraju zawrzeć związek małżeński. Jeśli sąd dopatrzy się sprzeczności w prawie obowiązującym w innym kraju, a prawie naszego kraju, uzna to za przeszkody nieusuwalne i nie wyda pozwolenia na zawarcie związku małżeńskiego. Przeszkodą nie może być wyznanie czy zakazy religijne obowiązujące w innych państwach.

Zawarcie związku małżeńskiego z cudzoziemcem nie ma wpływu na utratę przez nas obywatelstwa polskiego. Dziecko urodzone poza granicami kraju nabywa obywatelstwo polskie, jeśli oboje rodzice lub jedno z nich są Polakami. Jest tu również możliwość, że rodzice o różnym obywatelstwie mają prawo wybrać obywatelstwo dziecka. W tym celu w ciągu trzech miesięcy od urodzenia dziecka rodzice powinni złożyć odpowiedni wniosek właściwym organom w państwie swojego pobytu.